मुंबई, ७ नोव्हेंबर २०२५: solar pump subsidy anudan 2025;महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांसाठी केंद्र सरकारची प्रधानमंत्री कुसुम सोलर पंप योजना (PM Kusum Yojana Maharashtra 2025) मोठा दिलासा ठरली आहे. नवीन नियमांनुसार, लहान आणि अल्पभूधारक शेतकऱ्यांना सौर पंपावर ८०% पर्यंत अनुदान मिळेल, तर मोठ्या शेतकऱ्यांना ७०% पर्यंत सबसिडी दिली जाईल. ही योजना डिझेल आणि विजेच्या खर्चात ९०% पर्यंत बचत करेल आणि सिंचनाची समस्या कायमची सोडवेल. कृषी विभागाने सांगितले की, २ ते १० HP पर्यंतचे सौर पंप उपलब्ध असून, DBT द्वारे अनुदान थेट खात्यात जमा होईल. यंदा ५०,००० हून अधिक शेतकऱ्यांना लाभ अपेक्षित आहे. अर्ज प्रक्रिया ऑनलाइन सुरू असून, पहिला येता पहिला पात्रता (First Come First Served) आणि लॉटरी पद्धतीने निवड होईल. (PM Kusum Solar Pump Subsidy Maharashtra 2025)
कुसुम योजना अनुदानाचे नवीन स्वरूप
पीएम कुसुम योजना (PM Kusum Solar List 2025) अंतर्गत अनुदानात मोठा बदल करण्यात आला आहे. पूर्वी ६०% अनुदान होते, आता ते ८०% पर्यंत वाढले आहे. थेट लाभ हस्तांतरण (DBT) प्रक्रियेमुळे पारदर्शकता वाढली आहे:
| शेतकरी वर्ग | सरकारी अनुदान | शेतकऱ्यांचा वाटा |
|---|---|---|
| लहान/अल्पभूधारक | ८०% | २०% |
| सामान्य/मोठे शेतकरी | ७०% | ३०% |
ही योजना Component-B अंतर्गत असून, शेतकऱ्यांना स्वतंत्र सौर पंप बसवता येईल. ग्रामीण भागात बोअर किंवा विहीर असणे अनिवार्य आहे. (Kusum Yojana Subsidy Rates Maharashtra)
सौर पंप क्षमता आणि किंमत
कुसुम सोलर पंप योजना (PM Kusum Solar Pump Price) अंतर्गत विविध क्षमतेचे पंप उपलब्ध:
| पंप क्षमता (HP) | एकूण किंमत (अंदाजे ₹) | लहान शेतकऱ्यांचा वाटा (२०%) | मोठ्या शेतकऱ्यांचा वाटा (३०%) |
|---|---|---|---|
| २ HP | १.८० लाख | ३६,००० | ५४,००० |
| ५ HP | ३.५० लाख | ७०,००० | १.०५ लाख |
| १० HP | ४.८० लाख | ९६,००० | १.४४ लाख |
उर्वरित रक्कम केंद्र आणि राज्य सरकार अनुदानातून देते. पंप ISI मार्कचे असतील आणि ५ वर्षांची वॉरंटी मिळेल. (Solar Pump Cost with Subsidy Maharashtra 2025)
अर्ज प्रक्रिया: स्टेप बाय स्टेप मार्गदर्शन
कुसुम योजना अर्ज (PM Kusum Yojana Online Apply Maharashtra) अतिशय सोपी आहे:
- पोर्टलवर जा: pmkusum.maharashtra.gov.in किंवा kusum.mnre.gov.in वर लॉगिन करा.
- नोंदणी करा: फार्मर आयडी, आधार, मोबाइल नंबर एंटर करा.
- कागदपत्रे अपलोड: ७/१२ उतारा, आधार कार्ड, बँक पासबुक, बोअर/विहीर फोटो.
- पंप क्षमता निवडा: गरजेनुसार २-१० HP निवडा.
- सबमिट करा: OTP व्हेरिफाय करून अर्ज सबमिट करा.
निवड: First Come First Served किंवा लॉटरी. ग्रामपंचायत स्तरावर सरपंच पारदर्शकता सुनिश्चित करतील. आवश्यक अट: शेतात पाण्याचा स्रोत असावा. (Kusum Yojana Application Process 2025)
दुहेरी फायदा: बचत आणि स्वावलंबन
कुसुम सोलर पंप योजना (PM Kusum Solar Benefits) मुळे:
- डिझेल/वीज खर्चात ९०% बचत.
- दिवसभर सिंचन सुविधा.
- अतिरिक्त सौर ऊर्जा विक्रीतून उत्पन्न (Component-C).
- पर्यावरण संरक्षण आणि शाश्वत शेती.
महाराष्ट्रात २०२५ मध्ये १ लाख सौर पंप बसवण्याचे लक्ष्य आहे. ही योजना पीएम किसान आणि अतिवृष्टी मदतीशी जोडली आहे. तज्ज्ञ सांगतात, “सौर पंपाने शेती उत्पादकता ३०% ने वाढेल.”