udid-card-apply-online-2025-updatesभारत सरकारच्या दिव्यांगजन सशक्तिकरण विभागाने (DEPwD) सुरू केलेल्या युनिक डिसेबिलिटी आयडी (UDID) योजनेचा उद्देश दिव्यांग व्यक्तींना एक अद्वितीय ओळखपत्र आणि अपंग प्रमाणपत्र देणे आहे. २०२५ च्या नवीन अपडेटनुसार, १८ सप्टेंबर २०२५ रोजी DEPwD ने स्वावलंबन कार्ड पोर्टल (swavlambancard.gov.in) वर डिजिटल सुधारणा जाहीर केल्या असून, आता ई-UDID कार्ड आणि ई-अपंग प्रमाणपत्र PDF स्वरूपात घरबसल्या डाउनलोड करता येते. ही योजना १३ दिव्यांगतेच्या श्रेणींसाठी लागू असून, २.६८ कोटी दिव्यांग व्यक्तींचा डेटाबेस तयार केला आहे. UDID कार्ड अर्ज ऑनलाइन (UDID Card Apply Online 2025) ही ट्रेंडिंग प्रक्रिया असून, दिव्यांग प्रमाणपत्र डाउनलोड (Disability Certificate Download) आणि UDID कार्ड स्टेटस चेक (UDID Card Status Check) सारख्या हाय CPC कीवर्ड्सप्रमाणे लाखो लाभार्थ्यांना सरकारी योजनांचा फायदा मिळवून देते.
UDID कार्डचे मुख्य फायदे असे आहेत: हे एकमेव ओळखपत्र आहे जे सर्व सरकारी योजना (जसे पेन्शन, आरक्षण, स्कॉलरशिप) साठी पुरावा म्हणून काम करते. यामुळे दुहेरी प्रमाणपत्रांची गरज नाही आणि नॅशनल डेटाबेसद्वारे लाभार्थींचा ट्रॅकिंग सोपा होतो. २०२५ च्या अपडेटनुसार, कार्डचे नूतनीकरण आणि अपडेट ऑनलाइन शक्य असून, हरवलेल्या कार्डसाठी रिप्लेसमेंट फी ५० रुपये आहे. प्रमाणपत्र ४०% किंवा त्याहून अधिक अपंगत्वासाठी जारी होते आणि ५ वर्षे वैध असते. योजना सर्व भारतीय दिव्यांगांसाठी खुली असून, २६ दिव्यांगता श्रेणी (जसे दृष्टीदोष, श्रवणदोष, बौद्धिक अपंगत्व) समाविष्ट आहेत.
पात्रता निकष सोपे आहेत: उमेदवार भारतीय नागरिक असावा, ४०% किंवा अधिक अपंगत्व असावे (मेडिकल बोर्डद्वारे प्रमाणित) आणि आधार कार्ड असावे. पूर्वीचे प्रमाणपत्र असलेल्यांनाही UDID कार्डसाठी अर्ज करता येतो. २०२५ मध्ये, पोर्टलवर ९५% अर्ज ३० दिवसांत प्रक्रिया होत असून, मेडिकल अथॉरिटी (CMO) द्वारे ऑनलाइन सत्यापन होते.
अर्ज प्रक्रिया पूर्णपणे डिजिटल आहे: swavlambancard.gov.in वर जा आणि ‘New Registration’ निवडा. आधार कार्ड, रंगीत फोटो (१५-१०० KB, JPEG/PNG), सही (३-३० KB) आणि पत्ता पुरावा (१०-५०० KB) अपलोड करा. अपंगत्व प्रकार आणि तपशील भरा. अर्ज सबमिट केल्यानंतर अॅप्लिकेशन नंबर मिळेल. स्टेटस ‘Track Application’ मध्ये तपासा. सत्यापनानंतर (१५-३० दिवस) ई-प्रमाणपत्र आणि ई-UDID कार्ड डाउनलोड करता येते: लॉगिन करा, ‘Download E-Disability Certificate’ आणि ‘Download E-UDID Card’ क्लिक करा. PDF प्रिंट करून लॅमिनेट करा. ऑफलाइनसाठी जिल्हा दिव्यांग कार्यालयात अर्ज सादर करा.
ताज्या बातम्यांनुसार, १८ सप्टेंबर २०२५ च्या DEPwD अपडेटनुसार, पोर्टलवर १० लाख नवीन अर्ज नोंदवले गेले असून, ८०% प्रमाणपत्रे डिजिटल झाली आहेत. ही योजना दिव्यांग सशक्तिकरण (Disability Empowerment India) चा आधार आहे. लाभार्थींनी लवकर अर्ज करून फायदा घ्या; अधिक माहितीसाठी depwd.gov.in पहा.