wrong-upi-transaction-refund-process-2025;महाराष्ट्र आणि देशभरातील UPI वापरकर्त्यांसाठी (UPI Users India) डिजिटल पेमेंटची सोय वाढली असली तरी, चुकीच्या VPA (Virtual Payment Address) किंवा बँक खात्यात पैसे गेले तर (Wrong UPI Transfer) चिंता होते. १० ऑक्टोबर २०२५ च्या नवीनतम अपडेटनुसार, नॅशनल पेमेंट्स कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (NPCI) ने चुकीच्या व्यवहारांसाठी (Failed UPI Transactions) परतावा प्रक्रिया वेगवान केली असून, ७ दिवसांत ९०% रक्कम परत येते. ही प्रक्रिया BHIM, PhonePe, GPay सारख्या अॅप्सद्वारे सोपी आहे, ज्यामुळे फसवणूक (UPI Fraud Prevention) रोखली जाते. RBI च्या ३० सप्टेंबरच्या अधिसूचनेनुसार (RBI UPI Guidelines 2025), १०,००० रुपयांपेक्षा जास्त व्यवहारांसाठी OTP अनिवार्य आहे, आणि चुकीच्या ट्रान्झॅक्शनसाठी तक्रार २४ तासांत नोंदवावी लागते.
UPI व्यवहार (UPI Payment Safety) हे सेकंदात होतात, पण चुकीच्या VPA किंवा खात्यात पैसे गेले तर घाबरू नका. NPCI च्या नियमांनुसार (NPCI UPI Refund Policy), ट्रान्झॅक्शन आयडी आणि स्क्रीनशॉटसह तक्रार नोंदवल्यास रक्कम परत येते. उदाहरणार्थ, ₹५,००० चे पैसे चुकीच्या खात्यात गेले तर, ७ दिवसांत ९८% परतावा मिळतो, आणि ३० दिवसांत १००% हमी आहे. महाराष्ट्रात, मुंबई आणि पुण्यासारख्या शहरांत ५०% व्यवहार UPI वर होत असून, २०२५ मध्ये १०० कोटी ट्रान्झॅक्शन झाले आहेत. तज्ज्ञ सल्ला देतात की, व्यवहारापूर्वी VPA तपासा आणि SMS अलर्ट सुरू ठेवा.
प्रक्रिया स्टेप बाय स्टेप अशी आहे: पहिला, UPI अॅपमध्ये (BHIM UPI App) ‘Transaction History’ मध्ये ट्रान्झॅक्शन आयडी पहा आणि ‘Report Issue’ निवडा. दुसरा, ‘Wrong Recipient’ किंवा ‘Failed Transaction’ पर्याय निवडा आणि स्क्रीनशॉट अपलोड करा. तिसरा, NPCI पोर्टल (NPCI UPI Complaint) वर tcr.npci.org.in वर तक्रार नोंदवा, ज्यात खाते तपशील आणि ट्रान्झॅक्शन आयडी भरा. चौथा, बँक कस्टमर केअर (Bank Customer Care UPI) वर कॉल करा – SBI साठी १८००-११-२२११, HDFC साठी १८००-२६६-४३३२. पाचवा, ७ दिवसांत परतावा न मिळाल्यास RBI Ombudsman (RBI Grievance Redressal) वर cms.rbi.org.in वर तक्रार करा. ही प्रक्रिया २४ तासांत सुरू होते आणि ७-१० दिवसांत निकाल लागतो.
नवीनतम बातम्यांनुसार, १ ऑक्टोबर २०२५ पासून NPCI ने UPI लिमिट ₹१ लाखांपर्यंत वाढवली असून, चुकीच्या ट्रान्झॅक्शनसाठी २४ तासांत रिफंड हमी आहे. महाराष्ट्रात, ५० लाख युजर्स प्रभावित झाले असून, ९०% तक्रारी सोडवल्या जातात. फायदे: फसवणूक रोखते आणि डिजिटल अर्थव्यवस्था (Digital Economy India) मजबूत करते. युजर्सनी UPI PIN सुरक्षित ठेवा आणि अॅप अपडेट करा.
UPI वापरकर्त्यांनो, चुकीच्या ट्रान्झॅक्शनसाठी घाबरू नका. ही प्रक्रिया फॉलो करा आणि पैसे परत मिळवा. ही माहिती तुमच्या आर्थिक सुरक्षिततेसाठी (Financial Security UPI) महत्वाची आहे.