7 मे 2025, नवी दिल्ली: भारत-पाकिस्तान यांच्यातील तणाव पुन्हा एकदा उच्च पातळीवर पोहोचला आहे. भारतीय सशस्त्र दलांनी बुधवारी पहाटे ऑपरेशन सिंदूर अंतर्गत पाकिस्तान आणि पाकिस्तान व्यापलेल्या काश्मीर (PoK) मधील नऊ दहशतवादी तळांवर क्षेपणास्त्र हल्ले केले. हे हल्ले पहलगाम दहशतवादी हल्ल्याला प्रत्युत्तर म्हणून करण्यात आले, ज्यात 26 निष्पाप नागरिकांचा मृत्यू झाला होता. या लेखात आम्ही भारत-पाकिस्तान युद्ध लाइव्ह अपडेट्स, भारताने युद्ध जाहीर केले का?, भारताने पाकिस्तानवर क्षेपणास्त्र हल्ले केले, पाकिस्तानच्या पंतप्रधानांचे युद्धावरील मत, आणि भारताचे म्हणणे यावर सविस्तर चर्चा करू.
भारत-पाकिस्तान युद्ध लाइव्ह अपडेट्स
भारतीय सशस्त्र दलांनी बुधवारी पहाटे 1:44 वाजता ऑपरेशन सिंदूर सुरू केले. या कारवाईत जैश-ए-मोहम्मद (Jaish-e-Mohammed), लष्कर-ए-तय्यबा (Lashkar-e-Taiba), आणि हिजबुल मुजाहिदीन यांच्या तळांवर हल्ले करण्यात आले. बहावलपूर, मुरीदके, कोटली, आणि मुझफ्फराबाद यासह नऊ ठिकाणांवर अचूक क्षेपणास्त्र हल्ले करण्यात आले. भारतीय संरक्षण मंत्रालयाने सांगितले की, “आमच्या कारवाया केंद्रित, संयमित आणि तणाव वाढवणाऱ्या नाहीत. कोणत्याही पाकिस्तानी लष्करी सुविधांवर हल्ला करण्यात आलेला नाही.”
पाकिस्तान सरकारने या हल्ल्यांना “युद्धाची कृती” (act of war) संबोधले असून, त्यांनी प्रतिहल्ल्याची धमकी दिली आहे. पाकिस्तानच्या लष्कराने दावा केला की, त्यांनी पाच भारतीय लढाऊ विमाने पाडली आणि दोन विमाने आणि एक ड्रोन नष्ट केले. तथापि, भारताने या दाव्यांना नाकारले आहे.
जम्मू-काश्मीर मधील नियंत्रण रेषेवर (LoC) दोन्ही देशांमध्ये जोरदार गोळीबार सुरू आहे. पाकिस्तानने पंजाब प्रांतात आणीबाणी जाहीर केली असून, रुग्णालये आणि आपत्कालीन सेवा सतर्क अवस्थेत आहेत. श्रीनगर विमानतळ बंद करण्यात आले असून, उत्तर भारतातील अनेक विमानतळांवर हवाई वाहतूक प्रभावित झाली आहे.
भारताने युद्ध जाहीर केले का?
नाही, भारताने अधिकृतपणे पाकिस्तानविरुद्ध युद्ध जाहीर केलेले नाही. ऑपरेशन सिंदूर ही एक संयमित आणि अचूक सैन्य कारवाई आहे, जी पहलगाम दहशतवादी हल्ल्याच्या बदल्यात दहशतवादी तळांवर लक्ष्यित आहे. भारतीय संरक्षण मंत्रालयाने स्पष्ट केले की, ही कारवाई पाकिस्तानी लष्कराला लक्ष्य न करता फक्त दहशतवादी पायाभूत सुविधांवर केंद्रित आहे.
भारताचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी या कारवाईचे रात्रभर युद्ध कक्षातून (war room) निरीक्षण केले. सूत्रांनुसार, ही कारवाई पहलगाम हल्ल्याच्या आधीच नियोजित होती आणि गुप्तचर यंत्रणांनी दिलेल्या माहितीच्या आधारे अंमलात आणली गेली.
पाकिस्तानच्या दाव्यानुसार, या हल्ल्यांमुळे आठ नागरिकांचा मृत्यू झाला, ज्यात एका मुलाचा समावेश आहे, आणि 35 जण जखमी झाले. तथापि, भारताने या दाव्यांचा इन्कार केला असून, हल्ले केवळ दहशतवादी तळांवर झाल्याचे म्हटले आहे.
भारताने पाकिस्तानवर क्षेपणास्त्र हल्ले केले
भारतीय हवाई दलाने (Indian Air Force) राफेल आणि सुखोई-30 MKI लढाऊ विमानांच्या सहाय्याने अचूक क्षेपणास्त्र हल्ले केले. या कारवाईत जैश-ए-मोहम्मद च्या बहावलपूरमधील तळासह लष्कर-ए-तय्यबा च्या मुरीदके येथील मुख्यालयाला लक्ष्य करण्यात आले. हिजबुल मुजाहिदीन च्या दोन तळांवरही हल्ले झाले.
भारतीय सैन्याने जाहीर केले की, “आम्ही दहशतवादी हल्ल्यांचे नियोजन आणि अंमलबजावणी करणाऱ्या पायाभूत सुविधांवर हल्ले केले.” या हल्ल्यांमध्ये विशेष अचूक शस्त्रांचा (special precision munitions) वापर करण्यात आला, ज्यामुळे नागरी हानी टाळण्यात यश मिळाले.
पाकिस्तानच्या मते, या हल्ल्यांमुळे मुझफ्फराबाद आणि कोटली येथील नागरी भागांना नुकसान झाले. तथापि, भारताने हे आरोप फेटाळले असून, सर्व लक्ष्ये दहशतवादी संघटनांशी संबंधित असल्याचे म्हटले आहे.
पाकिस्तानच्या पंतप्रधानांचे युद्धावरील मत
पाकिस्तानचे पंतप्रधान शहबाज शरीफ यांनी ऑपरेशन सिंदूर ला “कायरपणाचा हल्ला” आणि “युद्धाची कृती” संबोधले. त्यांनी ट्विटरवर म्हटले, “आम्ही शत्रूच्या या दुष्ट हेतूंना यशस्वी होऊ देणार नाही. पाकिस्तान लवकरच आणि योग्य वेळी प्रत्युत्तर देईल.”
शरीफ यांनी आपल्या देशाला “कायदेशीर आणि राजनैतिक” पद्धतीने प्रत्युत्तर देण्याचे आवाहन केले. त्यांनी आंतरराष्ट्रीय माध्यमांना हल्ल्यांच्या ठिकाणी भेट देण्याचे आणि तपासणी करण्याचे आमंत्रण दिले. पाकिस्तानच्या संरक्षण मंत्र्यांनी देखील “प्रचंड प्रतिहल्ल्याची” धमकी दिली आहे.
पाकिस्तानने तुर्कीशी संपर्क साधून या प्रकरणात पाठिंबा मागितल्याची माहिती आहे. तसेच, त्यांनी संयुक्त राष्ट्रसंघाला (United Nations) हस्तक्षेप करण्याचे आवाहन केले आहे.
संबंधित ताज्या अपडेट्स आणि महत्त्वाची माहिती मिळवण्यासाठी या ग्रुपला जॉईन व्हा- इथे क्लिक करा
भारताचे म्हणणे
भारताने आपली भूमिका स्पष्ट करताना म्हटले आहे की, ऑपरेशन सिंदूर ही पहलगाम दहशतवादी हल्ल्याला प्रत्युत्तर देणारी कारवाई आहे. परराष्ट्रमंत्री एस. जयशंकर यांनी X वर पोस्ट केले, “दहशतवादाला जगाने शून्य सहिष्णुता दाखवली पाहिजे.”
भारतीय संरक्षण मंत्रालयाने जाहीर केले की, या हल्ल्यांमध्ये कोणत्याही पाकिस्तानी लष्करी सुविधांना लक्ष्य करण्यात आले नाही, आणि कारवाई “संयमित आणि अचूक” होती. माजी हवाई दल प्रमुख एअर चीफ मार्शल आरकेएस भदौरिया यांनी सांगितले, “नऊ दहशतवादी तळ आणि त्यांच्या पायाभूत सुविधांना लक्ष्य करण्यात आले. सर्व लक्ष्ये दहशतवादी नेटवर्कशी संबंधित होती.”
भारताने आंतरराष्ट्रीय समुदायाला आवाहन केले आहे की, दहशतवादाविरुद्ध एकजुटीने लढले पाहिजे. इस्रायलचे राजदूत रियुवेन अझार यांनी भारताच्या स्वसंरक्षणाच्या अधिकाराला पाठिंबा दर्शवला आहे.
ऑपरेशन सिंदूर म्हणजे काय?
ऑपरेशन सिंदूर ही भारतीय सशस्त्र दलांची एक त्रि-सेवा कारवाई (tri-service operation) आहे, ज्यात भारतीय सेना, हवाई दल, आणि नौदल यांचा समावेश आहे. ही कारवाई पहलगाम दहशतवादी हल्ल्याच्या बदल्यात पाकिस्तान आणि PoK मधील दहशतवादी तळांवर लक्ष्यित आहे. या ऑपरेशनचे नाव “सिंदूर” हिंदू विवाहित महिलांच्या कपाळावरील लाल रंगाच्या कुंकवावरून ठेवण्यात आले आहे, जे पहलगाम हल्ल्यात आपल्या पतींना गमावलेल्या महिलांना श्रद्धांजली दर्शवते.
ऑपरेशन सिंदूर ची वैशिष्ट्ये:
- लक्ष्य: जैश-ए-मोहम्मद, लष्कर-ए-तय्यबा, आणि हिजबुल मुजाहिदीन यांच्या नऊ तळांवर हल्ले.
- स्थान: बहावलपूर, मुरीदके, सियालकोट, कोटली, मुझफ्फराबाद, आणि इतर.
- शस्त्रे: अचूक क्षेपणास्त्रे आणि विशेष शस्त्रांचा वापर.
- उद्देश: दहशतवादी पायाभूत सुविधांचा नाश आणि भविष्यातील हल्ल्यांना प्रतिबंध.
भारताने दावा केला आहे की, या कारवाईत 75 दहशतवादी ठार झाले आणि 55 जण जखमी झाले. तथापि, याची स्वतंत्र पडताळणी बाकी आहे.
ऑपरेशन सिंदूर ने भारत-पाकिस्तान संबंधांना नव्या वळणावर आणले आहे. भारताची ही कारवाई दहशतवादाविरुद्ध ठोस पाऊल आहे, तर पाकिस्तानने याला “युद्धाची कृती” संबोधले आहे. आंतरराष्ट्रीय समुदाय या परिस्थितीवर बारकाईने लक्ष ठेवून आहे. पुढील काही दिवस भारत-पाकिस्तान सीमेवर आणि आंतरराष्ट्रीय राजकारणात महत्त्वाचे ठरतील.
लाइव्ह अपडेट्स साठी विश्वासार्ह माध्यमांशी संपर्कात रहा आणि दहशतवादाविरुद्ध एकजुटीचे समर्थन करा.