मुंबई, ७ नोव्हेंबर २०२५: navin vahatuk niyam 15 november 2025;महाराष्ट्रातील दुचाकी चालकांसाठी मोठी बातमी! केंद्रीय मोटार वाहन (सुधारणा) अधिनियम २०१९ (Motor Vehicles Amendment Act 2019) अंतर्गत वाहतूक नियमांचे कठोर अंमलबजावणी १५ नोव्हेंबर २०२५ पासून सुरू होत आहे. हेल्मेटशिवाय दुचाकी चालवल्यास ₹१,००० दंड आणि ३ महिन्यांसाठी ड्रायव्हिंग लायसन्स (DL) रद्द होईल. राज्य सरकार आणि परिवहन विभागाने (Maharashtra Transport Department) रस्ते अपघात कमी करण्यासाठी हे नियम सक्तीचे केले आहेत. महाराष्ट्रात दरवर्षी १५,००० हून अधिक अपघात दुचाकींमुळे होतात, त्यामुळे हेल्मेट, PUC, विमा आणि परवाना अनिवार्य आहे. ही नियमे मोटार वाहन कायदा १९८८ च्या कलमांवर आधारित असून, ई-चलन (E-Challan) द्वारे दंड वसूल होईल. (Traffic Challan New Rules Maharashtra 2025)
दुचाकी चालकांसाठी प्रमुख उल्लंघन आणि दंड
महाराष्ट्रात दुचाकी (Two Wheelers) साठी २०१९ सुधारणेनुसार दंड वाढले आहेत. १५ नोव्हेंबरपासून कठोर कारवाई होईल:
| उल्लंघन | कलम | दंड (₹) | अतिरिक्त परिणाम |
|---|---|---|---|
| हेल्मेटशिवाय चालवणे (चालक/सहप्रवासी) | १९४(ड) | १,००० | ३ महिने DL रद्द |
| ट्रिपल सीट (अधिक व्यक्ती) | १२८/१९४(अ) | १,००० | वाहन जप्त होऊ शकते |
| विनापरवाना चालवणे | ३/१८१ | ५,००० | गंभीर गुन्हा, वाहन जप्त |
| PUC प्रमाणपत्र नसणे | १९०(२) | १०,००० | पर्यावरण उल्लंघन, तुरुंगवास शक्य |
| विमा नसलेले वाहन | १९६ | २,००० (पहिली), ४,००० (दुसरी) | वाहन जप्त |
| मोबाईल वापर (ड्रायव्हिंगदरम्यान) | १८४ | ५,००० | नेव्हिगेशन स्टँडसाठी सूट |
हेल्मेट ISI मार्कचे असणे आवश्यक; सिख बांधवांना सूट. ४ वर्षांखालील मुलांसाठी सेफ्टी हार्नेस आणि ४० किमी/तास वेग मर्यादा बंधनकारक.
चारचाकी आणि सर्व वाहनांसाठी दंड
सर्व वाहनांसाठी (Four Wheelers) MV Act 2019 नुसार दंड:
| उल्लंघन | कलम | दंड (₹) |
|---|---|---|
| सीट बेल्ट न लावणे | १९४(ब) | १,००० |
| धोकादायक ड्रायव्हिंग | १८४ | १,००० ते ५,००० |
| मद्यपान करून चालवणे | १८५ | १०,००० + ६ महिने तुरुंगवास |
| नो-पार्किंग | २००(१) | ५०० ते १,००० |
| ओव्हरलोडिंग | १९४(१) | २०,००० + प्रती टन २,००० |
| सिग्नल तोडणे | – | १,००० ते ५,००० |
| वेग मर्यादा ओलांडणे | १८३ | १,००० ते २,००० |
| आणीबाणी वाहनांना रस्ता न देणे | १९४(इ) | १०,००० |
| अल्पवयीन चालक | ४/१८१ | २५,००० (पालकांना) |
HSRP नसल्यास ₹१०,००० दंड; टिंटेड ग्लास ५०% पेक्षा जास्त असल्यास दंड.
आवश्यक कागदपत्रे: डिजिटल स्वरूप वैध
वाहन चालवताना मूळ किंवा DigiLocker/mParivahan अॅपवर डिजिटल कागदपत्रे बाळगा:
- RC (नोंदणी प्रमाणपत्र)
- वैध विमा (Third Party Insurance)
- PUC प्रमाणपत्र
- DL (ड्रायव्हिंग लायसन्स)
- टॅक्स पावती (लागू असल्यास)
कागदपत्रे नसल्यास ₹५,०००+ दंड.
ई-चलन प्रक्रिया आणि दंड भरणे
चलन प्रकार: ऑन-स्पॉट, ई-चलन (SMS द्वारे), मॅन्युअल.
- भरणे: echallan.parivahan.gov.in वर वाहन क्रमांक/DL ने चेक करा; ऑनलाइन पेमेंट.
- न भरल्यास: न्यायालयात प्रकरण, DL रद्द, वाहन जप्त.
महाराष्ट्रात २०२५ मध्ये ई-चलन ९०% वाढले.
शेतकरी आणि नागरिकांसाठी सूचना
१५ नोव्हेंबरपासून कॅमेरा आणि पोलीस तैनाती वाढेल. हेल्मेट, PUC नियमित अपडेट करा. अपघात कमी करण्यासाठी हे नियम उपयुक्त ठरतील. अधिक माहितीसाठी transport.maharashtra.gov.in