प्रधानमंत्री आवास योजना (PMAY) ही भारत सरकारची एक महत्त्वाकांक्षी योजना आहे, जी ग्रामीण आणि शहरी भागातील गरीब आणि बेघर कुटुंबांना पक्के घर प्रदान करण्यासाठी सुरू करण्यात आली आहे. विशेषतः प्रधानमंत्री आवास योजना-ग्रामीण (PMAY-G) अंतर्गत ग्रामीण भागातील आर्थिकदृष्ट्या कमकुवत कुटुंबांना आवास सहाय्य प्रदान केले जाते. या योजनेच्या सर्वेक्षण प्रक्रियेला नुकतीच वाढीव मुदत मिळाली आहे, ज्यामुळे अनेक पात्र कुटुंबांना त्यांचे नाव प्रतीक्षा यादीत समाविष्ट करण्याची संधी मिळणार आहे. या ब्लॉग लेखात आपण PMAY-G सर्वेक्षण तारीख वाढ, योजनेची थोडक्यात माहिती, पात्रता निकष, अर्ज प्रक्रिया आणि इतर ट्रेंडिंग माहिती यावर सविस्तर चर्चा करू. हा लेख पूर्णपणे प्रामाणिक माहितीवर आधारित आहे.
प्रधानमंत्री आवास योजनेची थोडक्यात ओळख
प्रधानमंत्री आवास योजना-ग्रामीण (PMAY-G) 1 एप्रिल 2016 रोजी सुरू झाली, ज्याचा मुख्य उद्देश ग्रामीण भारतातील बेघर कुटुंबांना आणि कच्च्या घरात राहणाऱ्या कुटुंबांना पक्के घर बांधण्यासाठी आर्थिक सहाय्य प्रदान करणे आहे. या योजनेअंतर्गत पात्र लाभार्थ्यांना 1.20 लाख रुपये (मैदानी भागात) आणि 1.30 लाख रुपये (डोंगरी भागात) तीन हप्त्यांमध्ये दिले जातात. मार्च 2029 पर्यंत 4.95 कोटी कुटुंबांना आवास प्रदान करण्याचे सरकारचे लक्ष्य आहे. आतापर्यंत (2 फेब्रुवारी 2025 पर्यंत), 3.79 कोटी घरांचे वाटप राज्यांना/केंद्रशासित प्रदेशांना करण्यात आले आहे, त्यापैकी 3.34 कोटी घरांना मंजुरी मिळाली आणि 2.69 कोटी घरे पूर्ण झाली आहेत.
PMAY-G योजनेचा एक महत्त्वाचा भाग म्हणजे आवास प्लस 2024 सर्वेक्षण, ज्याद्वारे पात्र कुटुंबांची ओळख पटवली जाते आणि त्यांची नावे प्रतीक्षा यादीत समाविष्ट केली जातात. या योजनेने ग्रामीण भारतातील गरिबी कमी करण्यात आणि राहणीमान सुधारण्यात महत्त्वपूर्ण योगदान दिले आहे.
नवीनतम अपडेट: सर्वेक्षण तारीख वाढवण्याची घोषणा
प्रधानमंत्री आवास योजना-ग्रामीण अंतर्गत सर्वेक्षणाची अंतिम तारीख पुन्हा एकदा वाढवण्यात आली आहे. यापूर्वी ही तारीख 30 एप्रिल 2025 होती, परंतु आता ती 15 मे 2025 पर्यंत वाढवण्यात आली आहे. ग्रामीण विकास मंत्रालयाने आवास प्लस 2024 सर्वेक्षणाची मुदत वाढवण्याचा निर्णय घेतला आहे, ज्यामुळे अधिक पात्र कुटुंबांना योजनेचा लाभ घेण्याची संधी मिळेल. या निर्णयामुळे बिहार, उत्तर प्रदेश, मध्य प्रदेश, छत्तीसगड आणि इतर राज्यांमधील लाखो कुटुंबांना फायदा होईल.

सर्वेक्षण तारीख वाढवण्याचे कारण
- जास्तीत जास्त कुटुंबांचा समावेश: अनेक पात्र कुटुंबे अद्याप प्रतीक्षा यादीत समाविष्ट होऊ शकली नाहीत. मुदतवाढीमुळे त्यांना ही संधी मिळेल.
- जागरूकता अभियान: ग्रामीण भागात आवास सहायक, पंचायत सचिव आणि रोजगार सेवक यांच्यामार्फत जागरूकता अभियान राबवले जात आहे, ज्यासाठी अतिरिक्त वेळ आवश्यक आहे.
- प्रक्रियेची पूर्णता: सर्वेक्षणादरम्यान नोंदणीकृत नावांचे सत्यापन आणि कागदपत्र पडताळणी यासाठी वेळ लागतो, ज्यामुळे मुदतवाढीची गरज भासली.
PMAY-G सर्वेक्षण प्रक्रिया: कशी कराल नोंदणी?
PMAY-G सर्वेक्षण ही एक महत्त्वपूर्ण प्रक्रिया आहे, ज्याद्वारे पात्र कुटुंबांची निवड केली जाते. यासाठी खालील पायऱ्या फॉलो करा:
ऑनलाइन अर्ज प्रक्रिया
- आवास प्लस 2024 ॲप डाउनलोड करा: pmayg.nic.in या अधिकृत वेबसाइटवर जा आणि आवास प्लस 2024 ॲप डाउनलोड करा.
- आधार सत्यापन: ॲपमध्ये तुमचा आधार क्रमांक टाकून फेस ऑथेंटिकेशन प्रक्रिया पूर्ण करा.
- अर्ज भरा: ॲपमध्ये आवश्यक माहिती जसे की नाव, पत्ता, उत्पन्न, कुटुंबातील सदस्यांची माहिती इत्यादी भरा.
- कागदपत्रे अपलोड करा: आधार कार्ड, बँक पासबुक, स्वच्छ भारत मिशन क्रमांक (जर उपलब्ध असेल) आणि इतर कागदपत्रे स्कॅन करून अपलोड करा.
- अर्ज सबमिट करा: सर्व माहिती तपासून अर्ज सबमिट करा.
ऑफलाइन अर्ज प्रक्रिया
- पंचायत कार्यालयात संपर्क साधा: तुमच्या स्थानिक पंचायत सचिव, आवास सहायक किंवा रोजगार सेवक यांच्याशी संपर्क साधा.
- फॉर्म भरा: ऑफलाइन सर्वेक्षण फॉर्म घ्या आणि सर्व आवश्यक माहिती भरा.
- कागदपत्रे जोडा: स्वयं-सत्यापित कागदपत्रे (आधार कार्ड, बँक पासबुक, इत्यादी) फॉर्मसोबत जोडा.
- फॉर्म जमा करा: पूर्ण भरलेला फॉर्म पंचायत कार्यालय किंवा ब्लॉक कार्यालयात जमा करा.
पात्रता निकष
PMAY-G योजनेसाठी पात्र होण्यासाठी खालील निकष पूर्ण करणे आवश्यक आहे:
- कुटुंबाकडे पक्के घर नसावे किंवा ते कच्च्या घरात राहत असावे.
- कुटुंब आर्थिकदृष्ट्या कमकुवत असावे (SECC-2011 डेटानुसार- प्रधानमंत्री आवास योजना ही भारत सरकारची एक महत्त्वाकांक्षी योजना आहे, जी ग्रामीण आणि शहरी भागातील गरीब आणि बेघर कुटुंबांना पक्के घर प्रदान करण्यासाठी सुरू करण्यात आली आहे. विशेषतः प्रधानमंत्री आवास योजना-ग्रामीण (PMAY-G) अंतर्गत ग्रामीण भागातील आर्थिकदृष्ट्या कमकुवत कुटुंबांना आवास सहाय्य प्रदान केले जाते. या योजनेच्या सर्वेक्षण प्रक्रियेला नुकतीच वाढीव मुदत मिळाली आहे, ज्यामुळे अनेक पात्र कुटुंबांना त्यांचे नाव प्रतीक्षा यादीत समाविष्ट करण्याची संधी मिळणार आहे.
महत्त्वाच्या ट्रेंडिंग माहिती
- आवास सहाय्यकांचा सहभाग: सर्वेक्षण प्रक्रियेत आवास सहायक आणि पंचायत सचिव यांची भूमिका महत्त्वाची आहे. काही ठिकाणी निष्काळजीपणामुळे सहाय्यकांवर कारवाई करण्यात आली आहे.
- महिला सक्षमीकरण: योजनेअंतर्गत महिला मुखियांच्या नावावर घराची नोंदणी प्राधान्याने केली जाते, ज्यामुळे ग्रामीण भागातील महिलांचे सक्षमीकरण होत आहे.
- डिजिटल प्रक्रिया: आवास प्लस 2024 ॲप आणि आवाससॉफ्ट पोर्टल यांच्या माध्यमातून सर्वेक्षण आणि सत्यापन प्रक्रिया पूर्णपणे डिजिटल पद्धतीने केली जाते, ज्यामुळे पारदर्शकता वाढली आहे.
- स्थानिक रोजगार निर्मिती: घरांच्या बांधकामासाठी मनरेगा योजनेचा वापर केला जातो, ज्यामुळे स्थानिक पातळीवर रोजगार निर्मिती होते.
योजना संबंधित ताज्या अपडेट्स आणि महत्त्वाची माहिती मिळवण्यासाठी या ग्रुपला जॉईन व्हा- इथे क्लिक करा
सर्वेक्षण स्टेटस कसे तपासाल?
तुम्ही PMAY-G सर्वेक्षण स्टेटस ऑनलाइन तपासू शकता:
- pmayg.nic.in वर जा.
- आवाससॉफ्ट पर्याय निवडा आणि रिपोर्ट विभागात जा.
- बेनिफिशियरी डिटेल्स फॉर व्हेरिफिकेशन पर्यायावर क्लिक करा.
- तुमचे राज्य, जिल्हा, ब्लॉक आणि गाव निवडा.
- तुमचे नोंदणी क्रमांक टाकून स्टेटस तपासा.
प्रधानमंत्री आवास योजना-ग्रामीण ही ग्रामीण भारतातील बेघर कुटुंबांसाठी एक क्रांतिकारी योजना आहे. सर्वेक्षण तारीख वाढ (15 मे 2025) मुळे लाखो कुटुंबांना योजनेचा लाभ घेण्याची संधी मिळेल. तुम्ही जर पात्र असाल, तर त्वरित आवास प्लस 2024 ॲप किंवा पंचायत कार्यालय मार्फत अर्ज करा. ही योजना केवळ पक्के घर प्रदान करत नाही, तर ग्रामीण भागातील आर्थिक स्थैर्य आणि महिला सक्षमीकरण यांना चालना देते. अधिक माहितीसाठी pmayg.nic.in ला भेट द्या आणि तुमचे आवास स्वप्न साकार करा!
तुमच्या प्रश्नांसाठी किंवा अधिक माहितीसाठी खाली कमेंट करा आणि हा लेख तुमच्या मित्र-परिवारासोबत शेअर करा!