०५ ऑक्टोबर २०२५:chakriwadal-shakti-maharashtra-live-updates-2025; अरबी समुद्रात विकसित झालेल्या सायक्लोन शक्तीने (Cyclone Shakti Maharashtra) महाराष्ट्राच्या किनारपट्टीला धोका निर्माण केला आहे. भारत विभागाने (IMD Cyclone Alert) ४ ऑक्टोबरला या वादळाला ‘गंभीर चक्रीवादळ’ (Severe Cyclonic Storm) घोषित केले असून, ते मुंबई, ठाणे, पालघर, रायगड, रत्नागिरी आणि सिंधुदुर्ग या कोकण जिल्ह्यांत मुसळधार पाऊस (Heavy Rainfall in Mumbai) आणि वादळी वाऱ्यांचा (Strong Winds Forecast) इशारा दिला आहे. हे २०२५ चे उत्तर भारतीय महासागरातील पहिले चक्रीवादळ असून, ३ ऑक्टोबरला दक्षिण-पश्चिम गुजरात जवळ (Near Dwarka) विकसित झाले. IMD च्या ०५ ऑक्टोबरच्या सकाळीच्या अहवालानुसार, सायक्लोनचे केंद्र २१.०°N आणि ६१.८°E जवळ आहे, जे पश्चिम-दक्षिण-पश्चिम दिशेने १८ किमी/तास वेगाने सरकत आहे आणि ६ ऑक्टोबरपासून पूर्व-उत्तर-पूर्व दिशेने वळून कमकुवत होईल.
सायक्लोन शक्तीची तीव्रता वाढत असून, वाऱ्यांची वेग ६०-१०० किमी/तास आहे, जी गुजरात-महाराष्ट्र किनारपट्टीवर (Gujarat Maharashtra Coast) ७ ऑक्टोबरपर्यंत कायम राहील. IMD ने यलो आणि ऑरेंज अलर्ट (Yellow Orange Alert) जारी केले असून, मुंबईत ३-७ ऑक्टोबर दरम्यान मुसळधार पाऊस, वादळी वारे (Squally Weather) आणि उच्च ज्वाराची (High Tide Warning) शक्यता सांगितली आहे. कोलाबा येथील बधवार पार्कमध्ये सायक्लोन अलर्ट जारी करण्यात आला असून, मच्छीमारांना (Fishermen Advisory) उत्तर-पश्चिम अरबी समुद्रात (Northwest Arabian Sea) न जाण्याचा इशारा दिला आहे. महाराष्ट्र सरकारच्या मदत व पुनर्वसन विभागाने (Relief and Rehabilitation Department) ६ किनारी जिल्ह्यांना अलर्ट दिले असून, आपत्ती व्यवस्थापन पथक (Disaster Response Teams) सतर्क आहेत. या सायक्लोनमुळे मुंबईत पावसाचा १ मिमी रेकॉर्ड झाला असून, संताक्रुझमध्ये ० मिमी आहे, पण पुढील २४ तासांत वाढ अपेक्षित आहे.
सायक्लोन शक्तीचे निर्माण अरबी समुद्रातील कमी दाब क्षेत्रातून (Low Pressure Area) झाले असून, २७°C पेक्षा जास्त समुद्री पाण्याच्या तापमानाने (Warm Ocean Waters) ते इंधन पुरवले. कोरिऑलिस प्रभावाने (Coriolis Effect) फिरणा हे स्वरूप दिले आणि कमी व्हर्टिकल विंड शिअर (Low Vertical Wind Shear) ने तीव्रता वाढवली. IMD च्या अहवालानुसार, ३ ऑक्टोबरला ते द्वारकापासून ४२० किमी पश्चिम आणि कराचीपासून २९० किमी दक्षिण-दक्षिण-पश्चिम होते. हे सायक्लोन महाराष्ट्र किनारपट्टीला थेट धोका देणार नाही, पण अप्रत्यक्ष परिणाम म्हणून खराब समुद्री परिस्थिती (Rough Sea Conditions), वादळी हवांमुळे ४५-५५ किमी/तास वेग (Gusting to 65 kmph) आणि स्थानिक पूर (Localized Flooding) होऊ शकतो. कोकणातील जिल्ह्यांत पावसामुळे वाहतूक व्यवस्थेत व्यत्यय (Traffic Disruptions) आणि कमी भागांत पाणी साचणे (Waterlogging in Low Areas) अपेक्षित आहे.
महाराष्ट्र सरकारने सायक्लोन शक्तीसाठी (Cyclone Shakti Preparedness) व्यापक तयारी केली आहे. मदत व पुनर्वसन विभागाने ३-७ ऑक्टोबरसाठी यलो अलर्ट जारी केला असून, जिल्हाधिकाऱ्यांना (District Collectors Alert) आपत्ती पथक तैनात करण्याचे आदेश दिले आहेत. मच्छीमारांना समुद्रात न जाण्याचा सल्ला देण्यात आला असून, आरोग्य किट आणि अन्नधान्य वाटपाची व्यवस्था केली आहे. IMD ने मुंबई, पुणे आणि ठाणे येथे पावसाचा अलर्ट दिला असून, नागरिकांना अनावश्यक प्रवास टाळण्यास (Avoid Unnecessary Travel) सांगितले आहे. तज्ज्ञांच्या मते, हा सायक्लोन अरबी समुद्रातील सामान्य घटना असली तरी, हवामान बदलामुळे (Climate Change Impact) त्याची वारंवारता वाढत आहे. २०२५ मध्ये हे पहिले चक्रीवादळ असून, श्रीलंकेने दिलेले नाव ‘शक्ती’ आहे.
नागरिकांनो, सायक्लोन शक्तीच्या अलर्टमुळे सतर्क राहा. हवामान विभागाच्या सूचना पाळा आणि हेल्पलाइन १०७७ वर संपर्क साधा. ही घटना महाराष्ट्राच्या किनारपट्टीसाठी (Coastal Maharashtra Safety) चेतावणी आहे, ज्यामुळे तयारी महत्त्वाची ठरते. अधिक अपडेट्ससाठी IMD च्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या आणि सुरक्षित राहा.